In de wet staan diverse gronden voor aansprakelijkheid. De meeste zaken die wij behandelen hebben te maken met ongevallen in het verkeer of op de werkvloer. Ook komt schade als gevolg van een medische fout of gebrekkige zaak met enige regelmaat voorbij. Iets wat we niet zo vaak zien, maar waaraan ik recent werd herinnerd, is het leerstuk zaakwaarneming.
Zaakwaarneming
Zaakwaarneming is volgens titel 4 van het burgerlijk wetboek een verbintenis uit andere bron dan onrechtmatige daad of overeenkomst. In artikel 6:198 BW staat het als volgt omschreven:
Zaakwaarneming is het zich willens en wetens en op redelijke grond inlaten met de behartiging van eens anders belang, zonder de bevoegdheid daartoe aan een rechtshandeling of een elders in de wet geregelde rechtsverhouding te ontlenen.
Simpel gesteld: Iemand behartigt het belang van een ander, zonder dat vooraf toestemming is gegeven voor de bemoeienissen. Bijvoorbeeld, wanneer je iemand te hulp schiet die met zijn auto te water is geraakt. Maar wie is aansprakelijk voor de eventuele schade, wanneer deze redder zelf letsel oploopt tijdens de zaakwaarneming?
Uitspraak rechtbank Den Haag 14 november 2018
Een bekend voorbeeld van zaakwaarneming is de zaak waarin een ongeval plaatsvindt op een brug van de A27. Degene die – in het donker – hulp wil verlenen en zich aan de andere kant van de weg bevindt, ziet niet dat er ruimte zit tussen de brugdelen. Hij valt ruim 15 meter naar beneden in de rivier de Lek en overlijdt. Later bleek dat er roosters tussen de brugdelen hadden moeten zitten en dat deze ontbraken. Achmea heeft als WAM-verzekeraar uit hoofde van zaakwaarneming de schade van de nabestaanden van de te hulp schietende persoon vergoed. De procedure gaat over of de Staat – als wegbeheerder – de schade moet vergoeden aan Achmea.
Verplichting
Los van een morele plicht om iemand te helpen, wordt het verlenen van hulp ook van iedere Nederlandse burger verwacht. Ook als je geen arts bent. Het Wetboek van Strafrecht bepaalt in artikel 450 dat wanneer iemand in levensgevaar verkeert, je geen hulp verleent en diegene overlijdt, je kunt worden gestraft met een hechtenis van ten hoogste drie maanden of een geldboete.
Schadevergoeding
Verleen je hulp en heb je als gevolg daarvan schade, dan kan je op basis van zaakwaarneming jouw schade vergoed krijgen. Artikel 6:200 BW beschrijft dat als er sprake is van zaakwaarneming en het belang is naar behoren behartigd, dat de belanghebbende gehouden is de schade van de zaakwaarnemer te vergoeden. Welke schade moet worden vergoed bepaalt artikel 6:96 BW: vermogensschade en ander nadeel.
Resumerend
Is er sprake van zaakwaarneming dan moet dus zowel de materiële als immateriële schade worden vergoed door degene wiens belangen zijn behartigd. Heeft u zonder verplichting iemand geholpen en daarbij schade opgelopen? Neem dan contact met ons op. Wij helpen u graag bij het verhalen van deze schade.