De afgelopen jaren is de populariteit van elektrische voertuigen enorm toegenomen, en de fatbike is geen uitzondering. Maar naast het plezier dat dit voertuig biedt, roept het ook belangrijke juridische vragen op. In dit blog verkennen we de juridische status van de fatbike in Nederland en wat dit betekent voor aansprakelijkheid en verzekeringsdekking.
Wat is een Fatbike?
Een fatbike is een fiets met dikke banden die oorspronkelijk werd ontworpen voor ruige terreinen zoals sneeuw en zand. In de loop van de tijd zijn er ook elektrische versies van deze fietsen op de markt gekomen. Dit roept echter vragen op over waar een fatbike juridisch onder valt: is het een fiets, een bromfiets, of misschien zelfs een motorrijtuig?
Juridische status: fiets of motorrijtuig?
De Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen (WAM) maakt een duidelijk onderscheid tussen fietsen met trapondersteuning en motorrijtuigen. Een fiets met trapondersteuning valt niet onder de definitie van een motorrijtuig, zolang deze aan bepaalde technische voorwaarden voldoet. Denk hierbij aan een maximale snelheid van 25 km/u en een vermogen van 250 watt. Deze voorwaarden zijn vastgelegd in de Wegenverkeerswet (WVW).
Een elektrische fatbike kan echter eenvoudig worden aangepast, bijvoorbeeld door softwarematig de snelheid te verhogen of door een gashendel te plaatsen waardoor er niet meer getrapt hoeft te worden. In dat geval wordt het volgens de wet wél als een motorrijtuig beschouwd, met alle juridische consequenties van dien, zoals een verzekeringsplicht en andere verkeersregels.
Aansprakelijkheid bij ongevallen
Een van de meest relevante juridische kwesties rondom de fatbike is aansprakelijkheid bij ongevallen. Uit onderzoeken, zoals die van VeiligheidNL, blijkt dat het aantal ongevallen met elektrische fietsen, waaronder fatbikes, de laatste jaren toeneemt. De vraag wie aansprakelijk is bij een ongeval, hangt af van de vraag of de fatbike wordt beschouwd als een fiets of een motorrijtuig. Dit heeft grote implicaties voor de bescherming van zowel de bestuurder als andere weggebruikers.
Als een fatbike als motorrijtuig wordt gezien, vallen de regels van artikel 185 WVW (die bescherming bieden aan fietsers tegen gemotoriseerde voertuigen) weg. Dit betekent dat de ‘fatbiker’ niet meer juridisch beschermd is in het geval van een aanrijding met een ander voertuig. Andere ongemotoriseerde weggebruikers worden dan juist wel extra beschermd.
Verzekeringsdekking
Een ander belangrijk aspect is de verzekering. Wanneer een fatbike door technische aanpassingen als motorrijtuig wordt aangemerkt, dekt de reguliere aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren niet meer omdat deze een uitsluiting kent voor motorrijtuigen. Een slachtoffer van een ongeluk met een fatbike kan dan het Waarborgfonds aanspreken tot schadevergoeding. Het gaat dan namelijk om een aanrijding met een onverzekerd motorvoertuig. Het Waarborgfonds zal de schade daarna proberen te verhalen op de bestuurder/eigenaar van de fatbike of, afhankelijk van de leeftijd, de ouders. Veel fatbikegebruikers zijn zich hier echter niet van bewust, wat hen blootstelt aan aanzienlijke risico’s als zij betrokken raken bij een ongeval.
Conclusie
De fatbike biedt veel rijplezier, maar brengt ook juridische moeilijkheden met zich mee. Of het nu gaat om aansprakelijkheid, verzekering of veiligheid, het is belangrijk om je bewust te zijn van de regels en risico’s rondom dit populaire voertuig. Met de wetgeving in beweging, kan het zijn dat de regels in de toekomst veranderen. Tot die tijd is het verstandig om te weten of jouw fatbike onder de huidige wetgeving als fiets of motorrijtuig valt, en om de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen.